Cây tam thất bắc và tác dụng của chúng với sức khỏe
Cây tam thất bắc là một trong hai loài tam thất có giá trị cao nhất đối với sức khỏe con người. Loài cây này có đặc điểm gì? Hình ảnh của chúng ra sao? Tác dụng thế nào? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
Cây tam thất bắc là cây gì?
Cây tam thất bắc là một loài thực vật thuộc họ nhân sâm. Chúng thường phân bổ ở một số nước châu Á như miền Nam Trung Quốc, Nhật Bản, Triều Tiên, Việt Nam. Chúng ưa ẩm và bóng râm, vì vậy thường sống dưới những tán rừng có độ che phủ ánh sáng cao, đất có nhiều mùn ẩm.
Cây tam thất bắc sống trên khu vực núi cao
Tam thất bắc là loài cây thân thảo, sống lâu năm. Mỗi năm cây mẹ sẽ rụi đi và năm sau mọc lên cây mới. Kể từ khi trồng đến 3 năm cây mới nảy nụ rộ, nụ cho chất lượng tốt, và đến năm thứ 7 củ mới cho chất lượng cao nhất.
Chúng là cây đơn thân, mỗi gốc chỉ có 1 cây. Mỗi cây cũng có một bông hoa mọc từ cuống vươn thẳng từ ngọn cây. Mỗi bông là một cụm gồm nhiều bông nhỏ li ti, khi còn non có màu xanh lục hoặc hơi vàng.
Sau hơn 1 tháng, nụ nở thành hoa và hình thành chùm gồm rất nhiều quả. Quả mọng, hình cầu và dẹt, khi chín màu đỏ tươi, bên trong có hạt màu trắng.
Củ tam thất bắc tươi có hình con quay hoặc hình trụ, có nhiều rễ bám xung quanh. Khi phơi khô người ta thường cắt lớp rễ này đi, để lại các vết sẹo xù xì hoặc các mấu sần sùi.
Về mùi vị, các bộ phận của cây đều có vị đắng và ngọt nhẹ, mùi thơm nhẹ của thảo dược.
Hình ảnh cây tam thất bắc
Để hình dung rõ hơn về cây tam thất bắc, bạn có thể xem các hình ảnh về loài cây này. Tất cả các bộ phận của chúng đều có giá trị dược tính cao và đều được sử dụng làm thuốc. Vì vậy biết rõ về đặc điểm ngoại hình của từng bộ phận sẽ giúp bạn phần nào phân biệt được các sản tam thất thật và giả.
Hình ảnh củ tam thất
Củ tam thất bắc có hình trụ và hình con quay. Củ có hai loại là củ tươi và củ khô. Củ tươi thường có nguyên bộ rễ chùm lòa xòa, dài và rậm rạp.
Rễ có cải rễ cái và các rễ con. Thân củ sần sùi và có nhiều mấu. Vỏ của chúng thường có màu xám, xám đen, hoặc màu nâu. Củ càng già thì càng có nhiều màu xám đen hơn.
Củ tam thất bắc tươi
Củ tam thất bắc tươi có rễ chùm dài và rậm rạp
Củ tam thất bắc khô đã được cắt tất cả rễ cái và rễ con, có hình con quay hoặc hình trụ nhìn rất rõ.
Đầu củ sần sùi và rát nhiều mấu. Vỏ củ có màu xám đen hoặc xám xanh, xen các vằn nâu vàng dưới các kẽ. Củ càng già thì càng có nhiều màu đen đậm hơn ở cả vỏ và ruột.
Củ tam thất bắc khô có vỏ sần sùi, đầu nhiều mấu
Hình ảnh nụ và hoa tam thất bắc
Nụ hoa tam thất bắc là giai đoạn tính từ khi cây nảy nụ đến khoảng 30 ngày sau đó. Lúc này các cánh hoa còn khép, chưa nở bung.
Chúng có kích thưởng nhỏ nhất chỉ bằng nửa hạt gạo, và kích thước lớn nhất bằng đầu điếu thuốc lá. Chúng có màu xanh lục. Đây là giai đoạn có chất lượng cao nhất.
Nụ hoa tam thất
Nụ hoa tam thất tươi
Hoa tam thất hình thành sau khoảng 35 ngày kể từ khi nảy nụ. Lúc này cánh hoa đã nở bung vì vậy kích thước rất to bằng ngón tay cái hoặc ngón chân cái.
Những bông đã già còn có cả quả bên trong.
Hoa tam thất bắc là giai đoạn các cánh hoa đã nở bung, nhiều bông đã hình thành quả bên trong
Hình ảnh cây tam thất bắc
Cây tam thất là cây thân thảo, vươn thẳng đứng. Mỗi cây có một cụm 3-4 cuống lá, mọc chụm lại từ một điểm vòng quanh trên thân cây.
Cách trồng cây tam thất bắc khá cầu kỳ và kiên trì
Mỗi cuống này lại có từ 3-7 lá nhỏ xếp tròn thành hình chân vịt. Mép lá có răng cưa, và có lông thưa ở cả mặt trên và mặt dưới lá.
Hình ảnh cây tam thất bắc
Mỗi cây tam thất bắc có cụm 3-4 cuống lá to và mỗi cuống có từ 3-7 lá nhỏ xếp tròn lại theo hình chân vịt
Cách trồng cây tam thất bắc
Tam thất bắc là cây ưa ẩm, ưa bóng râm, vì vậy khi trồng cây này, điều kiện quan trọng nhất là phải làm đất tơi xốp, mùn ẩm, độ che phủ ánh sáng cao (khoảng 70%). Cây thích hợp nhất là trồng trên các khu vực núi cao, có độ dốc nhẹ.
Giống cây tam thất bắc bạn có thể mua từ cây đã được ươm mầm sẵn, mua củ giống về ươm hoặc mua hạt giống về rồi tự ươm.
Thời gian ươm từ khoảng tháng 8-9 âm lịch hàng năm. Khi cây con ươm được khoảng 5 tháng, vào mùa xuân, cây phát triển cứng cáp là có thể đem ra trồng.
Đất trồng cây tam thất bắc phải đảm bảo tơi xốp, đánh luống cao và độ che phủ ánh sáng hợp lý
Đất trồng cây tam thất bắc phải là đất sạch, được dọn dẹp sạch cỏ và các tàn dư thực vật. Đất cày thật kỹ, đánh tơi nhuyễn, bón lót phân hữu cơ hoai mục rồi phơi nắng 7-10 ngày để diệt sạch mầm bệnh.
Thời vụ trồng cây tốt nhất là vào mùa xuân, khi có những cơn mưa phùn và thời tiết bắt đầu ấm dần lên. Trước khi trồng cần tiến hành đánh luống.
Mỗi luống rộng khoảng 1,5m, khoảng cách giữa các luống khoảng 50m. Luống cần đánh cao từ 30-50cm. Đào lỗ trồng cây sâu khoảng 15cm, mật độ 20x20cm/cây. Giữa mỗi luống cần chôn cọc làm nhà lưới. Mỗi cọc cao khoảng 1,8-2m.
Đất sau khi đã chuẩn bị kỹ, chỉ bần bứng cây vào trồng, lấp đất lại, phủ lá khô, hay rơm, trấu… quanh gốc để tạo thảm mục cho cây. Sau đó, tươi nước cho cây.
Trong quá trình chăm sóc điều quan trọng nhất là phải thường xuyên duy trì độ ẩm thích hợp. Không được để cây bị khô nhưng không được tươi quá nhiều khiến cây bị úng. Cần duy trì lớp thảm mục dày, giúp giữ ẩm tự nhiên. Ngoài ra cần thường xuyên dọn cỏ để ngăn chặn sâu bệnh.
Kỹ thuật trồng cây tam thất bắc phải che bớt ánh sáng
Để cây phát triển cứng cáp và cho thu hoạch hoa đạt năng suất cao, mỗi năm nên thường xuyên bón thúc 2-3 lần các loại phân bón dễ tan, giàu dưỡng chất.
Bên cạnh đó mỗi năm cần bón ít nhất một lần phân chuồng hoai mục. Đến năm thứ 3, củ bắt đầu phát triển, cần tăng bón phân hữu cơ, phân vi sinh để củ phát triển tốt nhất.
Mua cây tam thất bắc giống ở đâu?
Tam thất bắc được trồng theo 3 cách sau: Mua giống cây đã ươm mầm sẵn; Mua củ giống về ươm hoặc mua hạt giống về tự ươm.
Hiện nay rất nhiều chủ trang trại, hợp tác xã, các công ty ở các khu vực trồng tam thất đều có bán giống cây tam thất. Bạn có thể liên hệ với các đơn vị này (qua các sàn thương mại điện tử, trên các kênh internet như Facebook, Youtube, website), rồi đến tận nơi để tham quan và đặt mua.
Mặt khác, nhiều đơn vị và các cá nhân cũng có thể bán hàng từ xa. Bạn chỉ cần đặt hàng và thanh toán online. Sản phẩm sẽ được vận chuyển đến bạn trong thời gian nhanh nhất.
Tuy nhiên khi đặt mua ở bất kỳ cơ sở nào, bạn cũng cần tìm hiểu kỹ. Không nên nhanh chóng đặt mua chỉ vì giá rẻ. Bởi có hiện tượng phổ biến là rất nhiều thương lái nhập cây con từ các tiểu thương Trung Quốc.
Những cây này thường được nhổ không đảm bảo kỹ thuật. Ngoài ra, quá trình vận chuyển cây hàng nghìn cây số mà không được bảo quản nghiêm ngặt. Do đó cây bị mất nước và hầu như sẽ bị chết ngay vài ngày sau khi trồng hoặc sống không quá 3 tháng.
Vì vậy, hãy chắc chắn rằng nơi bạn mua có địa chỉ, có trang trại nhân giống rõ ràng. Nếu không chắc chắn đó là địa chỉ tin cậy, bạn nên trực tiếp đến vườn ươm để mua là tốt nhất.
Cây tam thất bắc giống
Ngoài ra, bạn cũng có thể tìm đến một số địa điểm đáng tin cậy khác dưới đây để tìm mua.
– Viện Giống cây trồng – Học viện Nông nghiệp Việt Nam (Đường Ngô Xuân Quảng, Thị trấn Trâu Quỳ, Gia Lâm, Hà Nội)
– Trung tâm Giống nông nghiệp Lào Cai (Phường Cốc Lếu, Tp. Lào Cai, tỉnh Lào Cai)
Tác dụng cây tam thất bắc
Tam thất bắc chứa hàm lượng lớn các saponin – loại hoạt chất có rất nhiều tác dụng to lớn đối với sức khỏe như hoạt huyết, tán ứ, kháng khuẩn, kháng viêm, an thần, chống oxy hóa.
Ngoài ra chúng còn chứa rất nhiều hợp chất, các vitamin, khoáng chất và 16 loại axit amin cần thiết cho tế bào. Vì vậy loài thảo dược này vừa có giá trị về mặt phòng và hỗ trợ điều trị bệnh tật, vừa có giá trị về mặt dinh dưỡng, bồi bổ, tăng cường sức khỏe. Dưới đây là một số tác dụng nổi bật của cây tam thất bắc.
– Bồi bổ cơ thể, tăng sức đề kháng
– Cải thiện sinh lý nam và nữ, nâng cao sức khỏe tình dục và cải thiện sức khỏe tinh trùng
– Cầm máu, giảm đau, giúp vết thương nhanh lành
– Trị các chứng huyết hư
Nhiều nơi đăng bán cây tam thất bắc
– Phòng và hỗ trợ điều trị bệnh tim mạch, huyết áp cao
– Phòng và hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường
– Hỗ trợ điều trị đau nhức xương khớp
– Hoạt huyết, dưỡng não
– Nhuận tràng, chữa đau dạ dày, tá tràng
– Cải thiện các vấn đề thần kinh, khắc phục tình trạng mất ngủ
Giá cây tam thất bắc là bao nhiêu?
Có nhiều loại cây giống với các mức giá khác nhau tùy vào số tuổi, kỹ thuật ươm cũng như chất lượng. Loại cây non vài tháng đến dưới 1 năm tuổi và không có bầu có giá từ 20-40.000đ/cây. Loại cây từ 1-2 năm tuổi, có bầu giá có thể lên đến 100.000-150.000đồng/cây.
Giá giống cây tam thất bắc tùy ngày tuổi
Ngoài ra, nhiều loại được nhập từ Trung Quốc có giá rất rẻ, chỉ vài nghìn đồng mỗi cây.
Cây tam thất bắc trồng ở đâu?
Cây tam thất bắc phân bổ ở một số nước châu Á như miền Nam Trung Quốc, Nhật Bản, Triều Tiên, Việt Nam. Tại Việt Nam, chúng sống chủ yếu ở một số huyện vùng núi tại các tỉnh miền núi Tây bắc như Hà Giang, Lào Cai, Yên Bái, Cao Bằng, Lạng Sơn, Lai Châu… những nơi vùng núi có độ cao từ 1300-2400m, khí hậu quanh năm mát lạnh.
Cây tam thất bắc được trồng ở núi cao và lạnh
Hiện một số nơi khác cũng bắt đầu trồng thử nghiệm và cho sản lượng nhất định như Đà Lạt, Kon Tum, vùng núi Quảng Ngãi… Thậm chí nhiều người dân ở các tỉnh đồng bằng khác cũng mua giống về trồng, trong đó cũng không ít người đã chăm sóc và nhân giống thành công.
Quý khách có thể xem thêm các bài viết liên quan:
- Cây tam thất nam có tác dụng gì?
- Cây tam thất rừng có tác dụng gì với sức khỏe?
- Cây tam thất có tác dụng gì, công dụng với sức khỏe ra sao?
Tuy nhiên hiện chỉ tam thất vùng Tây Bắc là có giá trị cao, sản lượng nhiều nhất và chất lượng đảm bảo nhất. Nơi đây đảm bảo các điều kiện lý tưởng về thổ nhưỡng, địa hình, khí hậu, vì vậy cho sản phẩm đạt chất lượng cao và ổn định nhất.
Trên đây là những thông tin cụ thể về cây tam thất bắc. Có thể nói, đây là loài cây rất có giá trị đối với sức khỏe, là món quà quý dành cho mọi người.
